Een medicatiebeoordeling levert een belangrijke bijdrage aan goed en veilig medicijngebruik en kan gezondheidsschade bij oudere, kwetsbare patiënten voorkomen. De hiervoor bedoelde module Medicatiebeoordeling uit de multidisciplinaire richtlijn Polyfarmacie bij ouderen bleek in de praktijk echter niet te voldoen. De criteria waren niet specifiek genoeg om kwetsbare patiënten te selecteren en zijn daarom in deze module herzien. De patiëntengroep die nu in aanmerking komt voor een medicatiebeoordeling is beter toegespitst op die patiënten waarbij uit onderzoek meer effect blijkt van een medicatiebeoordeling.

De nieuwe module Medicatiebeoordeling stelt dat een medicatiebeoordeling vooral gewenst is bij patiënten met een sterk verhoogd risico op farmacotherapiegerelateerde problemen. De huisarts of de apotheker bepaalt de hoogte van dit risico; een medicatiebeoordeling is niet voor álle ouderen met polyfarmacie noodzakelijk.

Medicatiebeoordeling bij verhoogd risico

Bij patiënten met een vastgesteld sterk verhoogd risico op farmacotherapiegerelateerde problemen, beoordelen huisarts en/of apotheker samen met de patiënt (of mantelzorger) het gebruik van alle medicatie. Het gaat dan bijvoorbeeld om patiënten van 75 jaar of ouder die tien of meer geneesmiddelen gebruiken en/of die tekenen van kwetsbaarheid vertonen. Dat kan bijvoorbeeld op verzoek van de patiënt of mantelzorger, bij signalen van farmacotherapiegerelateerde problemen, verminderde therapietrouw of na een ziekenhuisopname. Het opstellen van afspraken over het gebruik van medicatie verloopt bij voorkeur via een structurele methode zoals de STRIP.

Evaluatie van medicatie

De medicatiebeoordeling is een aanvulling op de al bestaande acties van huisarts en apotheker om de medicatieveiligheid, zowel bij het voorschrijven als het ter hand stellen, te vergroten. Zo heeft de patiënt bijvoorbeeld bij elk voorschrift de mogelijkheid om met de apotheker of huisarts in gesprek te gaan. Huisarts en apotheker maken een risico-inschatting en bepalen in overleg op welke manier de evaluatie van het medicatiegebruik bij de individuele patiënt wordt ingevuld. Dit moet voorkomen dat kwetsbare patiënten ongewenste medicatie gebruiken.

Nascholing

De PIN Polyfarmacie bij ouderen bespreekt verschillende vormen van medicatie-evaluatie. Aan de hand van casuïstiek volgen de deelnemers de stappen van een medicatiebeoordeling en een gerichte farmacotherapieanalyse volgens de STRIP-methodiek. Hierbij komen de START- en STOPP-criteria en een aantal veelvoorkomende interacties, contra-indicaties en bijwerkingen aan de orde. De PIN Polyfarmacie bij ouderen is te vinden in de leeromgeving van het NHG (inlog nodig).

Het Instituut Veilig Medicijngebruik heeft aan de hand van de herziene module Medicatiebeoordeling de fto module herzien.

Patiënteninformatie

Na aanleiding van de herziening van de module Medicatiebeoordeling is ook de informatie op Thuisarts.nl aangepast: Ik ben een oudere en gebruik veel medicijnen

Ook op Apotheek.nl is de patiënteninformatie aangepast: Medicatiebeoordeling: in gesprek over uw medicijngebruik

Totstandkoming

De herziening van de module Medicatiebeoordeling is met steun van VWS tot stand gekomen door de beroepsorganisaties KNMP (apothekers), NVKG (klinisch geriaters), Verenso (ouderengeneeskunde), NHG en de Patiëntenfederatie Nederland.

Bron: NHG