Crisisdraaiboek Checklist Voorbereiden op uitbraken van virale luchtweginfecties_spreads

Crisisdraaiboek Checklist Voorbereiden op uitbraken van virale luchtweginfecties_pages

Wat is het?

De crisisdraaiboek checklist uitbraken van virale luchtweginfecties is een checklist waarmee ouderenzorgorganisaties zich verder kunnen voorbereiden op toekomstige uitbraken van (nieuwe) virale luchtweginfecties. Deze checklist bestaat uit 3 delen die samen het ‘crisisdraaiboek virale luchtweginfectie uitbraken’ vormen: 1) Visie op infectiepreventie; de visie van de organisatie op infectiepreventie en uitbraakmanagement binnen de eigen organisatie; 2) Uitbraakprotocol: het infectiepreventie- en uitbraakbeleid bij een specifieke ziekteverwekker; welke maatregelen worden ingezet op welk moment bij een (dreigende) uitbraak van een specifieke ziekteverwekker (zoals COVID-19 en influenza); en 3) Uitbraakmanagement en crisisbeheersing (crisisplan/noodplan); overstijgende zaken voor crisisbeheersing, zoals het instellen van een crisisteam en een uitbraakteam, communicatie, leiderschap en management, scholing, en beschikbaarheid van (persoonlijke beschermings-) middelen.

Waarom?

Deze checklist heeft als doel het ondersteunen van ouderenzorgorganisaties bij het voorbereiden op toekomstige (grote) uitbraken en pandemieën van (nieuwe) virale luchtweginfecties. Met deze checklist kunnen ouderenzorgorganisaties nieuw beleid ontwikkelen en/of hun huidige beleid onder de loep nemen en uitbreiden.

Voor wie is het?

Voor functionarissen die binnen ouderenzorgorganisaties verantwoordelijk zijn voor het opstellen en aanpassen van beleid rondom infectiepreventie, uitbraken en crises. Bijvoorbeeld leden van de infectiepreventiecommissie, beleidsmedewerkers en managers.

Hoeveel tijd kost het?

Je bent ongeveer 30-60 minuten bezig met het doornemen van de checklist. Hoeveel tijd het kost om de checklist te implementeren, is afhankelijk van hoe uitgebreid het beleid op infectiepreventie en uitbraakmanagement binnen de organisatie al is. Met deze checklist kunnen bestaande uitbraakprotocollen uitgebreid worden met onderdelen die nog ontbreken of onvolledig zijn.

Naast de bestaande uitbraakprotocollen, kan er een algemeen protocol voor uitbraak- en crisismanagement bij virale luchtweginfectie uitbraken opgesteld worden.

Wat is er nodig?

Met deze checklist kunnen ouderenzorgorganisaties bekijken of zij op alle relevante punten voorbereid zijn op uitbraken van (nieuwe) virale luchtweginfecties, door af te vinken of de omschreven onderdelen in hun beleid/protocollen zijn opgenomen. Ook kunnen zij hun beleid/protocollen aanvullen aan de hand van de omschreven onderdelen, met daarbij verschillende overwegingen, voorbeelden en tips.

Voor organisaties die een nieuw crisisdraaiboek willen opstellen, is parallel aan deze checklist ook het ‘Crisisdraaiboek Invuldocument Voorbereiden op uitbraken van virale luchtweginfecties’ beschikbaar dat als invuldocument gebruikt kan worden. Daarnaast vatten deze video en infographic enkele praktische tips samen. Organisaties kunnen deze gebruiken om hun zorgprofessionals te informeren over het belang van de voorbereiding op uitbraken.

Tips voor implementatie van het crisisdraaiboek

• Stel een werkgroep samen die aan de slag gaat met de crisisdraaiboek checklist: welke onderdelen zijn al beschreven en wat moet nog aangevuld of uitgebreid worden?
• Bepaal welke functionarissen en stakeholders betrokken moeten worden bij het verder uitwerken van het crisisdraaiboek van de organisatie. Denk hierbij ook aan het betrekken van zorgprofessionals, bewoners en naasten.

Op welke evidence is het gebaseerd?

De inhoud van deze checklist is gebaseerd op wetenschappelijke literatuur, de Verenso Handreiking Uitbraakmanagement (2023) en de bevindingen uit wetenschappelijk onderzoek naar passende maatregelen om uitbraken (van COVID-19 en Influenza) in verpleeghuizen te voorkómen en bestrijden (het CIAO-onderzoek). Alle onderdelen van het crisisdraaiboek zijn onderzocht in de CIAO studie, en hieraan zijn verschillende overwegingen en praktische voorbeelden uit deze checklist ontleend. In de CIAO studie is onderzocht hoe verpleeghuisorganisaties voorbereid waren op uitbraken van virale luchtweginfecties in de post-pandemische fase. Op basis van de CIAO studie, is geconcludeerd dat binnen veel ouderenzorgorganisaties de organisatie-gebonden protocollen en draaiboeken niet volledig zijn (er ontbreken bijvoorbeeld vaak onderdelen gericht op communicatieplannen, samenwerkingsafspraken, een crisisstructuur, het creëren van draagvlak voor beleid, of het ondersteunen van zorgprofessionals tijdens een uitbraak). In de wetenschappelijke literatuur en in landelijke handreikingen (zoals de ‘Verenso Handreiking Uitbraakmanagement’) wordt geadviseerd om op toekomstige uitbraken en pandemieën voor te bereiden door bepaalde randvoorwaarden voor uitbraakmanagement op orde te hebben binnen de organisatie en het beleid op schrift te zetten in een crisisdraaiboek.