Achtergrond

Ouderen hebben vaker een acute hulpvraag en bezoeken de huisartsenpost of de spoedeisende hulp (SEH) vaker dan jongere mensen (1). Kwetsbare ouderen die nog thuis wonen, lopen het grootste risico om op de spoedeisende hulp terecht te komen. Onderzoek laat zien dat zij vaak al enkele weken klachten hebben voordat ze naar het ziekenhuis gaan. Kleine veranderingen, zoals aanpassingen in medicatie of een zieke mantelzorger, kunnen de situatie dan plotseling doen verslechteren. Een opname kan de functionaliteit van ouderen doen afnemen. Omdat de nazorg niet altijd afdoende is, belandt 30% van deze kwetsbare groep binnen een jaar opnieuw op de spoedeisende hulp – 10% zelfs al binnen een maand.

De aandachtsvelden vroeg signalering en nazorg zijn door de academische werkplaats wijkverpleging geselecteerd om te onderzoeken.

Vroeg signalering

Doel

De doelen van het onderzoek naar vroeg signalering zijn inzicht krijgen in 1) de ervaringen van thuiswonenden cliënten en zorgverleners uit het thuiszorgteam op de gezondheidssituatie en de zorg thuis voorafgaand aan een acute opname, 2) ieders rol in de aanloop naar de opname en 3) factoren die bijgedragen hebben aan het ontstaan van de noodzaak tot opname.

Methode

In de studie worden acute opnames retrospectief geanalyseerd door middel van de het opstellen van een tijdlijn van de periode voor opname. Dit zal gebeuren aan de hand van gegevens uit het patiëntendossier en interviews met de zorgvrager, diens naasten en de zorgprofessionals uit het thuiszorgteam.

Projectperiode

Het onderzoek loopt van juli 2025 tot december 2026

Projectteam

Wilt u meer weten over dit project? Neem dan contact op met:

• Regula van Graas (e.r.hofman@amsterdamumc.nl)
• Patricia Jepma
• Marjon van Rijn

Nazorg

Doel

Het doel van het onderzoek naar nazorg is om te bevorderen dat er bij patiënten die bij opname als kwetsbaar worden ingeschat, een gesprek plaatsvindt over een mogelijke doorverwijzing naar de palliatieve zorgverpleegkundige in de eerste lijn. Deze verpleegkundige kan thuis samen met de patiënt (en naasten) in kaart brengen wat nodig is aan ondersteuning, zorg, en afstemming – passend bij de waarden, wensen, mantelzorgsituatie en eventuele behandelgrenzen van de patiënt. Zo wordt de continuïteit van zorg versterkt en kan er tijdig worden nagedacht over wat belangrijk is in het verdere ziekteverloop.

Methode

Het onderzoek is een Pilot die plaatsvindt in de Wijkkliniek. De Wijkkliniek is een zorginnovatie: een geriatrisch ziekenhuis dat is gevestigd in een woonzorgcentrum. Patiënten worden hier opgenomen met een acuut medisch probleem. In de pilot screenden verpleegkundigen en verzorgenden patiënten op kwetsbaarheid aan de hand van de ‘Surprise Question’. Bij een bevestiging van kwetsbaarheid, werd op een vast moment tijdens de opname een gesprek gevoerd met de patiënt en eventueel naasten over een mogelijke verwijzing naar de palliatieve zorgverpleegkundige van Cordaan. Voorafgaand aan de interventie en na afloop worden vragenlijsten afgenomen onder verpleegkundigen en verzorgenden om hun kennis, vaardigheden en ervaring met proactieve zorgplanning in kaart te brengen. Daarnaast worden interviews gehouden met verpleegkundigen en verzorgenden over hun ervaringen met het screenen op kwetsbaarheid en het voeren van gesprekken over doorverwijzing. Ook andere betrokkenen, zoals de palliatieve zorgverpleegkundige, patiënten, en vertegenwoordigers van het management, worden geïnterviewd om een breder beeld te krijgen van de impact en uitvoerbaarheid van deze werkwijze.

Projectperiode

Het onderzoek loopt van april 2025 tot oktober 2025

Projectteam

Wilt u meer weten over dit project? Neem dan contact op met:

• Marieke Mulder (m.bakker9@amsterdamumc.nl)
• Patricia Jepma
• Marjon van Rijn

Samenwerking

Deze projecten zijn een samenwerking tussen de afdeling Ouderengeneeskunde van het Amsterdam UMC en zorgorganisaties Omring en Cordaan.

1. Smorenburg, S. M.,Kroeze, E. D., Van Vught, A. J. A. H., Hoitinga, G. & Buurman – van Es, B. M. Vernieuwing van de acute ouderenzorg: Handvatten voor de regionale ontwikkeling van integrale acute ouderenzorg; Een kennissynthese van de onderzoekslijn Acute Ouderenzorg Amsterdam UMC en het Leernetwerk Acute Ouderenzorg. 2023